KLİNİK PİLATES

Başlangıçta “Kontroloji” olarak bilinen Pilates, Joseph Humbertus Pilates tarafından 1. Dünya Savaşı sırasında tutsak olduğu kamptaki hastalara yardım etmek amacıyla geliştirmiştir (Bryan ve Hawson 2003). Bu süre zarfında Pilates, egzersizleri yatak yaylarını yatak örtülerine bağlayarak yaptırmış böylece yayların hem direncinden hem de hareketi kolaylaştırmasından yararlanmıştır. Bu uygulama ilerleyen zamanlarda reformer ve cadillac aletlerinin yapılmasında model olmuştur (Owsley 2005, Di Lorenzo 2011). Pilates, Kontrolojiyi vücudu geliştirerek doğru postürü sağlayan, fiziksel canlılığı geri kazandıran, zihni canlandıran ve ruhu yükselten bir sistem olarak tanımlamıştır (Byrnes vd 2018). Pilates, 1980’lere kadar dansçılar ve sporcular tarafından tercih edilen bir egzersiz metoduyken bu yıllardan sonra ortopedik, geriatrik, kronik ağrı, nörolojik rehabilitasyon gibi birçok rehabilitasyon alanında kullanımı yaygınlaşmıştır. 2000’li yıllarda Avusturalyalı fizyoterapistler tarafından pilates enstitüsü kurularak egzersizler kliniğe uygun hale getirilmiştir. Bu yönteme Klinik Pilates veya Modifiye Pilates denmektedir (Anderson 2000, Ünal 2015). Klinik pilates egzersizleri “core” (merkezi sütun) olarak bilinen “powerhouse”a (bedenin güç evi) odaklanır. Güç evi denilen bu kassal yapı üst duvarı diyafram, yan duvarları Transversus abdominis (TrA) kası, arka duvarı Multifidus kası ve tabanı Pelvik taban kaslarından oluşan bir silindire benzetilmektedir (Şekil 2.1.10.1). Egzersizler sırasında diyafragmatik solunum ile birlikte TrA, pelvik taban ve multifidus kasının ko-aktivasyonu sağlanır. Görsel imgelemelerle birlikte egzersiz boyunca gövde stabilizasyonu sürdürülür ve her egzersizde solunum kontrolü sağlanır. Böylece hastanın hareketteki kinestetik algısı ve nöromuskuler kontrolü arttırılır (Yakut 2006, Ünal 2015).
Klinik Pilates Egzersizlerinin Anahtar Elementleri:
1. Solunum: Yardımcı solunum kaslarının aktivasyonu engellenerek, doğru nefes tekniği öğretilir. Temel olarak bireyden hareketin zorlandığı kısmında nefes vermesi istenir ve bibazal solunum öğretilir.
2. Odaklanma: Multifidus, TrA, pelvik taban ve diyafragmanın koaktivasyonu ile lumbal vertebranın nötral pozisyonu korunur.
3. Göğüs Kafesi Yerleşimi: Gevşek ve rahat olacak biçimde göğüs kafesinin pelvisle uyumlu bir şekilde hareketinin sağlanması ve bu pozisyonun sürdürülmesini hedefler.
4. Omuz Yerleşimi: Skapulanın depresyonunu ve retraksiyonu içerir.
5. Baş Boyun Yerleşimi: Üst servikal vertebranın fleksiyonu ve derin boyun fleksörlerinin optimal pozisyona yerleştirilmesini hedefler. Egzersizler anahtar elementlerin her egzersizde korunmasıyla birlikte, belirli prensipler gözetilerek yapılır .
Klinik Pilates Egzersizlerinin Prensipleri
• Konsantrasyon
• Solunum
• Merkezde Odaklanma
• Kontrol
• Kararlılık
• Harekette Akışkanlık
• İzolasyon